Δυσπεψία: Μήπως υποφέρεις και δεν το ξέρεις;
Περιεχόμενα:
Η λειτουργική δυσπεψία (FD) είναι μια ιδιαίτερα διαδεδομένη και εξουθενωτική κατάσταση που πλήττει το 5-12% του ανατολικού πληθυσμού και το 10-20% των δυτικών πληθυσμών.
Εμφανίζεται πολύ συχνά στις γυναίκες, στους καπνιστές σε άτομα που έχουν κακές διατροφικές συνήθειες, και σε άτομα που έχουν προσβληθεί από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Επίσης το άγχος, το στρες και η κόπωση μπορεί να είναι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων.
Μια πρόσφατη έρευνα από την Κίνα έδειξε ότι οι κακές διατροφικές συνήθειες μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα λειτουργικής δυσπεψίας (παράλειψη γευμάτων, φαγητό έξω κ.λπ.), ανεξάρτητα από το αν υπάρχει προδιάθεση ή όχι.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι:
- ο κοιλιακός πόνος
- η όξινη γεύση στο στόμα
- το αίσθημα πληρότητας στο στομάχι
- ο μετεωρισμός (φούσκωμα)
- το αίσθημα καύσου στον οισοφάγο
- η ναυτία
- ο έμετος
- η διάρροια
Ποιοι διατροφικοί παράγοντες οδηγούν σε λειτουργική δυσπεψία;
Κλινικές μελέτες, ερευνούν τον ρόλο της γλουτένης, των FODMAPs (ζυμώσιμους ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες) και των τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Επίση,ς η κατανάλωση καφέ και αλκοόλ έχουν συσχετιστεί με τη διέγερση αυτών των συμπτωμάτων.
Πρόσφατες μελέτες αναφέρουν ότι το σιτάρι και τα λιπαρά μπορεί να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην πρόκληση των συμπτωμάτων της λειτουργικής δυσπεψίας. Η μείωση ή ο αποκλεισμός τους από την διατροφή διευκόλυναν στην μείωση των συμπτωμάτων σε κάποιες μελέτες ωστόσο αυτές οι ενδείξεις είναι ακόμα υπό διερεύνηση.
Ποιες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες βοηθούν στην αντιμετώπιση ή/και πρόληψη;
Η κατανάλωση μικρότερων και συχνότερων γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας φαίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Επιπλέον, η μείωση του πικάντικων και λιπαρών τροφών αλλά και η κατανάλωση τους σε θεμιτή θερμοκρασία φαίνεται να είναι αποτελεσματικές τακτικές.
Υπάρχουν διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα που υποδηλώνουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση με προβιοτικά αλλά και με πεπτικά ένζυμα μπορεί να βελτιώσει τις γαστρεντερικές ενοχλήσεις της δυσπεψίας.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την επίδραση της μείωσης των FODMAPs στην λειτουργική δυσπεψία .
Επίσης, το ginger έχει αναφερθεί λόγω των πολυφαινολών του ως ιδιαίτερα ευεργετικό στα συμπτώματα της δυσπεψίας.
Η παπάγια περιέχει ένα ευρύ φάσμα φυτοχημικών, συμπεριλαμβανομένων πολυσακχαριτών, βιταμινών, μετάλλων, ενζύμων, πρωτεϊνών, γλυκοσιδών, φλαβονοειδών και φυτοστερολών. Η παπάγια δρα ως αντιμικροβιακός παράγοντας. Ο σπόρος και ο πολτός της παπάγιας έχουν βακτηριοστατικές επιδράσεις ενάντια σε πολλά εντεροπαθογόνα, όπως το Bacillus subtilus και το E. Coli και έχει ευεργετικές ιδιότητες στην πέψη και ανακούφιση της δυσπεψίας.
Χρήσιμες συμβουλές για την καθημερινότητα
- αποφύγετε τα μεγάλα γεύματα με πολλά λιπαρά και ακολουθήστε ένα πρόγραμμα με μικρότερα γεύματα και συχνά γεύματα (κάθε 3 ώρες)
- περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης
- αποφύγετε τηγανητά και προτιμήστε ψητές και βραστές τροφές
- αποφύγετε σπόρους και φλούδες αν παρατηρήσετε ότι διεγείρουν συμπτώματα δυσπεψίας
- τρώτε αργά και ελεγχόμενα χωρίς να μιλάτε κατά την διάρκεια
- ποτέ μην ξαπλώνετε αμέσως μετά το φαγητό
- αποφύγετε την κατανάλωση φαγητού αργά το βράδυ και αμέσως πριν τον ύπνο (το τελευταίο γεύμα να απέχει τουλάχιστον 2 ώρες πριν τον ύπνο)
- περιμένετε τουλάχιστον τρεις ώρες μετά το φαγητό πριν κοιμηθείτε
- χρησιμοποιήστε ένα μαξιλάρι κατά την διάρκεια του ύπνου
- αποφύγετε στενά ρούχα και εσώρουχα
Το σημαντικότερο είναι να παρατηρείτε κάθε φορά τις τροφές που σας ενοχλούν. Μπορείτε να διατηρείτε και ένα ημερολόγιο καταγραφής τροφών σημειώνοντας και την ώρα κατανάλωσης για να έχετε διαχείριση και έλεγχο για την καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος.
Μίχου Εύη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Βιβλιογραφία
- Duncanson Κ.R. et al. (2017), Food and functional dyspepsia: a systematic review, Journal of Human Nutrition and Dietetics, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jhn.12506
- Agaha S. et al. (2020), Systematic review with meta-analysis: Effects of probiotic supplementation on symptoms in functional dyspepsia, Journal of Functional Foods, 68, https://doi.org/10.1016/j.jff.2020.103902
- Pesce M. et al. (2020), Diet and functional dyspepsia: Clinical correlates and therapeutic perspectives, World Journal of Gastroenterology, 26(5): 456-465, ISSN 1007-9327 (print) ISSN 2219-2840 (online), doi: 10.3748/wjg.v26.i5.456.
- Duboc H. et al. (2020), The Role of Diet in Functional Dyspepsia Management, Frontiers in Psychiatry, 11(23), doi: 10.3389/fpsyt.2020.00023.
- Saeed Farhan (2012), Nutritional and Phyto-Therapeutic Potential of Papaya (Carica Papaya Linn.): An Overview, International Journal of Food Properties, 17(7), https://doi.org/10.1080/10942912.2012.709210