ΣΕΕ: Αντιμετώπισε τα συμπτώματα!

ΣΕΕ: Αντιμετώπισε τα συμπτώματα!

Βάσει στοιχείων που λαμβάνουμε από έγκυρες πηγές, όπως το Ελληνικό Ινστιτούτο Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛ.Ι.ΓΑΣΤ.), προκύπτει ότι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια χρόνια λειτουργική διαταραχή του εντέρου το οποίο σύμφωνα με μελέτες ταλαιπωρεί έως και το 20% του πληθυσμού.

Παρατηρείται πιο συχνά σε νεότερα άτομα σε ηλικία καθώς και σε γυναίκες συγκριτικά με άνδρες (2:1). Επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς χωρίς όμως να επηρεάζει τη θνητότητα και αυτό πρέπει να τονιστεί από τον θεράποντα ιατρό. Ωστόσο, ένα πολύ μικρό ποσοστό αυτών αναζητούν βοήθεια από κάποιον ειδικό.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης του ΣΕΕ;

Η ακριβής αιτία του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου παραμένει άγνωστη. Η επικρατέστερη θεωρία υποστηρίζει ότι το Σύνδρομο οφείλεται σε διαταραχή στον άξονα εγκέφαλος – γαστρεντερικός σωλήνας (gut-brain axis), ενώ ταυτόχρονα μπορεί να υπάρχουν μεταβολές της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου και του ανοσοποιητικού συστήματος.

Τα συμπτώματα που συνήθως ταλαιπωρούν τους ασθενείς με τη λειτουργική αυτή διαταραχή του εντέρου, είναι το χρόνιο κοιλιακό άλγος με υφέσεις και εξάρσεις, ο μετεωρισμός κοιλίας και η δυσφορία καθώς και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου.

Το ΣΕΕ δύναται να παρουσιασθεί έπειτα από μία λοίμωξη ή μία στρεσογόνο κατάσταση που συνήθως προκαλεί έξαρση των συμπτωμάτων.

Ποια είναι τα συμπτώματα του ΣΕΕ;

Αποτελείται κυρίως από τρία βασικά είδη: Το ΙBS-D (μορφή διάρροιας), ΙΒS-C (μορφή δυσκοιλιότητας) και ΙBS-M (εναλλασσόμενες μορφές των παραπάνω).

Τις περισσότερες φορές τα πιο συχνά συμπτώματα που εμφανίζονται είναι ο πόνος στην κοιλιά ο οποίος εντοπίζεται συνήθως στην αριστερή πλευρά σαν κολικός ή πόνος περιόδου, το έντονο φούσκωμα και αίσθημα πληρότητας ανεξαρτήτως αν έχει προηγηθεί γεύμα πλούσιο ή λιπαρό και αλλαγές στην κινητικότητα του εντέρου με πιο συχνά τις εναλλαγές διάρροιας, δυσκοιλιότητας ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που εμφανίζεται ακράτεια.

Αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής για βελτίωση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ!

Πολύ συχνά αναφέρεται πως άτομα που υποφέρουν από ΙΒS, παρότι δεν είχαν κοιλιοκάκη (τροφική διαταραχή δυσανεξίας στη γλουτένη) όταν σταμάτησαν τη γλουτένη ανακουφίστηκαν αρκετά. Η γλουτένη είναι πρωτεΐνη που βρίσκεται σε τρόφιμα που περιέχουν δημητριακά, όπως το σιτάρι, η σίκαλη, το κριθάρι, το τριτικάλε και το σιμιγδάλι.

Η ιδέα, ωστόσο, ότι η γλουτένη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου είναι ακόμη υπό συζήτηση.

Ειδικότερα, πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου είναι παρόμοιο με την κοιλιοκάκη, στην οποία η γλουτένη προκαλεί έντονα γαστρεντερικά συμπτώματα, ενώ άλλοι, υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα είναι τα FODMAPs και όχι η γλουτένη.

Όσον αφορά στα FODMAPs, πρόκειται για ουσίες που περιέχονται σε ορισμένες κατηγορίες τροφίμων και δυσχεραίνουν την κατάσταση του ΣΕΕ, ενώ η υπέρμετρη κατανάλωσή τους οδηγεί σε φούσκωμα και κοιλιακούς πόνους, που είναι τα βασικά συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου, οπότε η αποφυγή τους είναι ανακουφιστική ιδιαίτερα στα έντονα συμπτώματα του συνδρόμου. Συμπεριλαμβάνονται οι φρουκτάνες, οι φρουκτοολιγοσακχαρίτες, οι γαλακτοολιγοσακχαρίτες, η λακτόζη και οι πολυόλες.

Επίσης, ωφέλιμη πολύ κρίνεται και η αλλαγή διαφόρων συνηθειών και η υιοθέτηση νέων, όπως η μείωση του αλκοόλ, η καφεΐνη, τα λιπαρά τρόφιμα αλλά και η άσκηση στην καθημερινότητά μας! Η άσκηση αναμφίβολα συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και την απώλεια βάρους εάν είναι απαραίτητο.

Ειδικότερα η λήψη προβιοτικών και πρεβιοτικών βοηθάει πολύ στην ομαλοποίηση της εντερικής λειτουργίας ενώ παράλληλα συμβάλλει και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού.

Σημαντικό επίσης και αυτό έχει φανεί από κλινικές μελέτες, αποτελεί το γεγονός ότι τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου (SCFA) με κύριο εκπρόσωπο το βουτυρικό οξύ, λόγω της αντιφλεγμονώδους και ανοσορρυθμιστικής του ιδιότητας, δρα προστατεύοντας τον εντερικό βλεννογόνο.

Όσο καλύτερα επάγεται η παραγωγή βουτυρικού οξέος από το παχύ έντερο, τόσο καλύτερα είναι συνολικά τα αποτελέσματα. To βουτυρικό οξύρικό οξύ ευνοεί την επούλωση αλλοιώσεων, συμβάλλει στη μείωση του εντερικού pH δημιουργώντας ένα δυσμενές περιβάλλον για την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό παθογόνων βακτηρίων, ενώ παράλληλα βοηθά το προβιοτικό μείγμα να ενωθεί με τον εντερικό επιθηλιακό ιστό προωθώντας τον αποικισμό.

Κυριακή Ξενικού
Φαρμακοποιός/Χημικός ΜSc (Inorganic Biochemistry)

Βιβλιογραφία

1. Załęski A, Banaszkiewicz A, Walkowiak J. Butyric acid in irritable bowel syndrome. Prz Gastroenterol. 2013;8(6):350-3. doi: 10.5114/pg.2013.39917. Epub 2013 Dec 30. PMID: 24868283; PMCID: PMC4027835.
2. Shaidullov IF, Sorokina DM, Sitdikov FG, Hermann A, Abdulkhakov SR, Sitdikova GF. Short chain fatty acids and colon motility in a mouse model of irritable bowel syndrome. BMC Gastroenterol. 2021 Jan 26;21(1):37. doi: 10.1186/s12876-021-01613-y. PMID: 33499840; PMCID: PMC7836204.
3. Ε Ν. Βιάζης, Γαστρεντερολόγος
4. Eυερέθιστο έντερο – Τι πρέπει να ξέρω
5. Πόσο συχνό είναι το ευερέθιστο έντερο;
6. Στοιχεία ΕΛ.Ι.ΓΑΣΤ.
7. Rinninella, E., et al. (2019). Food components and dietary habits: Keys for a healthy gut microbiota composition. Nutrients, 11(10), 2393.