Detox diet μετά τις γιορτές: Την χρειάζομαι;
Περιεχόμενα:
Οι γιορτές έχουν ήδη τελείωσαν και σίγουρα πολλούς από εμάς μας απασχολεί το κομμάτι της υπερκατανάλωσης φαγητού και ποτού.
Συνήθως η περίοδος των γιορτών του Πάσχα, που διαδέχεται αυτήν της νηστείας, χαρακτηρίζεται από πολυήμερη θερμιδικά πυκνή διατροφή πλούσια σε κρεατικά, ποτά, γλυκά αλλά και πολλά λιπαρά. Για αυτόν τον λόγο η έννοια «αποτοξίνωση» καθίσταται ιδιαίτερα δημοφιλής ακριβώς μετά τις γιορτές και λίγο πριν το καλοκαίρι.
Τι ορίζεται ως δίαιτα αποτοξίνωσης;
Ως δίαιτα αποτοξίνωσης ορίζεται μία βραχυπρόθεσμη παρέμβαση που έχει ως στόχο τον περιορισμό των τοξινών στο σώμα μας και την προαγωγή υγείας και απώλειας βάρους. Θα λέγαμε με σιγουριά ότι στο μυαλό μας ο όρος αυτός είναι συνυφασμένος κυρίως με την απώλεια βάρους. Δυστυχώς την έχουμε συνδέσει επίσης και με αυστηρές δίαιτες, πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά, χυμούς αλλά και με αυστηρό περιορισμό του κρέατος και των λιπαρών. Με λίγα λόγια μιλάμε για ένα ελλιπές και μονομερές πρότυπο διατροφής.
Χρειάζεται ο οργανισμός μία δίαιτα αποτοξίνωσης;
Το ανθρώπινο σώμα διαθέτει τους απαραίτητους μηχανισμούς ώστε να περιορίζει τις τοξίνες στον οργανισμό μας από μόνος του. Πιο συγκεκριμένα, το συκώτι, τα νεφρά, το γαστρεντερικό σύστημα, το δέρμα κα οι πνεύμονες μας διαδραματίζουν ρόλο-κλειδί στην αποβολή των «άχρηστων»-επιβλαβών ουσιών που εισέρχονται στον οργανισμό μας. Τα έως τώρα δεδομένα, υποδεικνύουν πως οι δίαιτες αποτοξίνωσης δεν διαθέτουν επιστημονικά τεκμηριωμένα αποτελέσματα στο κομμάτι της απώλειας βάρους. Παρόλα αυτά υπάρχουν μελέτες που υποδηλώνουν ότι ορισμένα διατροφικά συστατικά υποβοηθούν την διαδικασία της αποτοξίνωσης.
Ποια συστατικά υποβοηθούν την διαδικασία της αποτοξίνωσης;
Η πικραλίδα είναι ένα φυτό το οποίο το βρίσκουμε στην Ευρώπη, Ασία και Ν. Αμερική. Μελέτες δείχνουν πως το υψηλό περιεχόμενο της πικραλίδας σε πολυφαινόλες ευθύνεται για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως έχει το γεγονός ότι συμβάλλει στην προστασία του ήπατος, καθώς δρα τόσο προληπτικά όσο και θεραπευτικά σε ασθένειες του ήπατος. Φάνηκε πως το εκχύλισμα πικραλίδας μειώνει δείκτες ηπατικής βλάβης, όπως την αλκαλική φωσφατάση (ALP), την πυροσταφιλική τρανασαμινάση (ALT) και την οξαλοξική τρανσαμινάση (AST), δείκτες νεφρικής λειτουργείας (κρεατινίνη, ουρία) αλλά και δείκτες οξειδωτικού στρες.
Ένα άλλο φυτό που φαίνεται να υποστηρίζει την διαδικασία της αποτοξίνωσης αλλά και την προστασία του συκωτιού είναι η γνωστή και όχι τόσο αγαπητή σε όλους μας, αγκινάρα. Για την ακρίβεια, βοηθάει στην απομάκρυνση επικίνδυνων τοξινών από το συκώτι μας, ενώ παράλληλα δεσμεύει τις επιβλαβείς ρίζες οξυγόνου μέσω των δραστικών της συστατικών, κυναρίνη, χλωρογενικό οξύ και τα φλαβονοειδή.
Η κυστεΐνη αποτελεί ένα αμινοξύ με σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η δράση της αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελεί πρόδρομο μόριο στην σύνθεση της γλουταθειόνης. Η γλουταθειόνη συμμετέχει στην άμυνα του οργανισμού μας κατά του οξειδωτικού στρες και των βλαβών που μπορεί να επιφέρει. Για την ακρίβεια δεσμεύει τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου και δεν τις αφήνει να ασκήσουν την επιβλαβή επίδραση τους στα διάφορα συστήματα του οργανισμού μας.
Άρα που καταλήγουμε;
Το ερώτημα που αξίζει να τεθεί είναι το εξής: «Για ποιο λόγο οι δίαιτες αποτοξίνωσης είναι τόσο ελκυστικές στον άνθρωπο;». Η επιστημονική κοινότητα πιστεύει πως η δύναμη των διαιτών αποτοξίνωσης πιθανώς έγκειται στο γεγονός ότι υπόσχεται «κάθαρση» και ότι σχετίζεται άμεσα με ψυχολογικές παραμέτρους. Συνεπώς, αυτό που αξίζει να κρατήσουμε είναι ότι όντως υπάρχουν στη φύση διάφορα φυτά και βότανα, τα οποία διαθέτουν σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Ωστόσο, οι δίαιτες αποτοξίνωσης, αν και αρκετά διαδεδομένες στις μέρες μας, υπόσχονται ένα παροδικό-βραχυπρόθεσμό αποτέλεσμα όσο αφορά την μείωση βάρους και ένα μη ισορροπημένο πρότυπο διατροφής που δεν μπορεί να ακολουθηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Λουκά Κατερίνα
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Med.Sci
Βιβλιογραφία
- Klein, A. V., & Kiat, H. (2014). Detox diets for toxin elimination and weight management: a critical review of the evidence. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 28(6), 675–686. doi:10.1111/jhn.12286
- Pfingstgraf IO, Taulescu M, Pop RM, Orăsan R, Vlase L, Uifalean A, Todea D, Alexescu T, Toma C, Pârvu AE, Protective Effects of Taraxacum officinale L. (Dandelion) Root Extract in Experimental Acute on Chronic Liver Failure. Antioxidants, 2021; 10(4): 504: 1-14.
- Di Napoli, A., & Zucchetti, P. (2021). A comprehensive review of the benefits of Taraxacum officinale on human health. Bulletin of the National Research Centre, 45(1). doi:10.1186/s42269-021-00567-1
- Salem, M. B., Affes, H., Ksouda, K., Dhouibi, R., Sahnoun, Z., Hammami, S., & Zeghal, K. M. (2015). Pharmacological Studies of Artichoke Leaf Extract and Their Health Benefits. Plant Foods for Human Nutrition, 70(4), 441–453. doi:10.1007/s11130-015-0503-8
- Clemente Plaza, N., Reig García-Galbis, M., & Martínez-Espinosa, R. M. (2018). Effects of the Usage of l-Cysteine (l-Cys) on Human Health. Molecules, 23(3), 575.