Σκόρδο: Που βοηθάει, πότε και πως να το χρησιμοποιείς

Σκόρδο: Που βοηθάει, πότε και πως να το χρησιμοποιείς

Το σκόρδο, ένα ταπεινό λαχανικό με την έντονη (για πολλούς δυσάρεστη) μυρωδιά, αποτελεί βασικό συστατικό της κουζίνας μας, ιδιαίτερα στους Μεσογειακούς λαούς. Πέρα από την χρήση του στην μαγειρική, το σκόρδο, επιστημονικά γνωστό ως Allium sativum, έχει αποκτήσει φήμη στην επιστημονική κοινότητα για τα πολλαπλά oφέλη του στην υγεία μας.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, μπορεί να καταναλωθεί είτε ωμό είτε μαγειρεμένο. Εκτός από τη χρήση του στη μαγειρική, υπάρχει επίσης διαθέσιμο σε συμπληρώματα διατροφής. Η μαγεία του σκόρδου βρίσκεται σε ορισμένες θειούχες ενώσεις που περιέχει, όπως την αλυσίνη, το διαλλυλ- δισουλφίδιο (DADS), το διαλλυλ-τρισουλφίδιο (DATS) και την  αλλυλερκαπτοκυστεΐνη (SAMC). Αυτές οι ενώσεις, όταν μεταβολίζονται, φαίνεται ότι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην στην καρδιαγγειακή υγεία και τη φλεγμονή.

Τα Οφέλη του Σκόρδου στην υγεία μας

Η λήψη συμπληρώματος σκόρδου έχει συνδεθεί με μείωση δεικτών που σχετίζονται με την ύπαρξη οξειδωτικού στρες, όπως την μαλονδιαλδεΰδη, και φλεγμονής, όπως την C-αντιδραστική πρωτεΐνη (CRP) και τον παράγοντα TNF-α. Επιπλέον, έχει φανεί ότι συμβάλλει στην μείωση των επιπέδων ολικής χοληστερόλης, ιδιαίτερα σε άτομα με καρδιαγγειακά νοσήματα. Άλλοι δείκτες που συνδέονται με την καρδιαγγειακή μας υγεία, όπως ο βαθμός εναπόθεσης ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες  και το πάχος έσω-μέσου χιτώνα καρωτίδων, έχουν επίσης δείξει βελτίωση με τη κατανάλωση συμπληρώματος σκόρδου. Τέλος, μελέτες παρατήρησης έχουν δείξει ότι η κατανάλωση σκόρδου, είτε σε μορφή τροφίμου είτε σε μορφή συμπληρώματος διατροφής, μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο του στομάχου και του παχέος εντέρου.

Ο αιώνιος προβληματισμός

Παρόλο που το σκόρδο προσφέρει πολλά οφέλη, ο πιο συνήθης προβληματισμός που συναντάμε όσον αφορά την κατανάλωση του σκόρδου είναι η δυσάρεστη "αναπνοή" που μας αφήνει, όπως και μυρωδιά που μπορεί να εκπέμπει το σώμα μας. Όταν μεταβολίζονται οι θειούχες ενώσεις του σκόρδου, παράγουν υδρόθειο (H2S). Το H2S δεν είναι υπεύθυνο για το χαρακτηριστικό άρωμα του σκόρδου. Ωστόσο, ορισμένες φόρμες συμπληρωμάτων διατροφής, όπως το εκχύλισμα παλαιωμένου σκόρδου, έχουν σχεδιαστεί για να ελαχιστοποιήσουν τέτοιες οσμές.

Σε ποια δοσολογία αντιλαμβανόμαστε τα οφέλη του σκόρδου;

Οι περισσότερες μελέτες χρησιμοποιούν ένα εύρος 600-1.200 mg σκόρδου την ημέρα, συνήθως κατανεμημένο σε πολλαπλές δόσεις. Η ελάχιστη αποτελεσματική δόση ωμού σκόρδου είναι η μία σκελίδα σκόρδου πάλι κατανεμημένο σε δύο ή τρία γεύματα μέσα στη ημέρα.

Έχει τα ίδια οφέλη εάν το μαγειρέψουμε;

Όταν το σκόρδο μπαίνει στον φούρνο μικροκυμάτων επηρεάζονται εν μέρει τα ευεργετικά συστατικά του, σε αντίθεση με το ψήσιμο στη σχάρα και το φούρνο, όπου δεν επηρεάζονται οι δραστικές ουσίες του με την προϋπόθεση ότι το σκόρδο έχει κοπεί σε φέτες ή έχει θρυμματιστεί εκ των προτέρων. Το σκόρδο μπορεί να είναι τοξικό εάν καταναλωθεί σε πολύ υψηλές δόσεις, επομένως τα συμπληρώματα δεν πρέπει ποτέ να υπερβαίνουν τις ακόλουθες μέγιστες δόσεις:

• 17,0 γραμμάρια για άτομο με σωματικό βάρος 75 κιλών
• 22,7 γραμμάρια για ένα άτομο με σωματικό βάρος 100 κιλών
• 28,4 γραμμάρια για ένα άτομο με σωματικό βάρος 175 κιλών

Συμπερισματικά, παρόλο που ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αντιπαθεί το συγκεκριμένο λαχανικό κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την σημαντική συμβολή του στην υγεία μας, όπως είδαμε παραπάνω. Εάν σε ενοχλεί η μυρωδιά του στην φρέσκια του μορφή δοκίμασε να το καταναλώσεις σε μορφή συμπληρώματος διατροφής.

Κατερίνα Λουκά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, M.Med.Sci

Βιβλιογραφία

1. Tudu CK, Dutta T, Ghorai M, Biswas P, Samanta D, Oleksak P, Jha NK, Kumar M, Radha , Proćków J, Pérez de la Lastra JM, Dey ATraditional uses, phytochemistry, pharmacology and toxicology of garlic (), a storehouse of diverse phytochemicals: A review of research from the last decade focusing on health and nutritional implications.Front Nutr.(2022)
2. Askari M, Mozaffari H, Darooghegi Mofrad M, Jafari A, Surkan PJ, Amini MR, Azadbakht LEffects of garlic supplementation on oxidative stress and antioxidative capacity biomarkers: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials.Phytother Res.(2021-Jun)
3. Mehdi Koushki, Nasrin Amiri-Dashatan, Yasin Pourfarjam, Amir Hossein DoustimotlaghEffect of Garlic Intake on Inflammatory Mediators: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomised Controlled TrialsPostgrad Med J.(2020 Feb 12)
4. Li S, Guo W, Lau W, Zhang H, Zhan Z, Wang X, Wang HThe association of garlic intake and cardiovascular risk factors: A systematic review and meta-analysis.Crit Rev Food Sci Nutr.(2022-Mar-29)
5. Yangyang Wang, Ping Huang, Yufei Wu, Duanrui Liu, Mingyu Ji, Huanjie Li, Yunshan WangAssociation and mechanism of garlic consumption with gastrointestinal cancer risk: A systematic review and meta-analysisOncol Lett.(2022 Apr)
6. Li M, Yun W, Wang G, Li A, Gao J, He QRoles and mechanisms of garlic and its extracts on atherosclerosis: A review.Front Pharmacol.(2022)