Εκκολπωμάτωση ή Εκκολπώματα: Τί είναι και πώς αντιμετωπίζονται;

icon
10 Μαρτίου 2022

Εκκολπωμάτωση ή Εκκολπώματα: Τί είναι και πώς αντιμετωπίζονται;


Εκκολπωμάτωση (diverticulosis) ονομάζεται η ανάπτυξη μικρών θυλάκων (εκκολπωμάτων) στο τοίχωμα του παχέος εντέρου.

Τα εκκολπώματα (diverticula) είναι μικρές προβολές στην εξωτερική επιφάνεια του παχέος εντέρου, που μοιάζουν με σακουλάκια ή εξογκώματα.

Δημιουργούνται σε αδύναμα σημεία του εντέρου λόγω πιέσεων που αναπτύσσονται κατά το πέρασμα των κοπράνων και κατά τις συσπάσεις του ίδιου του εντέρου. Δημιουργούνται συνηθέστερα στο αριστερό τμήμα του αλλά μπορεί να αναπτυχθούν και σε ολόκληρο το παχύ ή και το λεπτό έντερο. Είναι συνηθισμένη κατάσταση σε μεγαλύτερες ηλικίες αν και τα αίτια δεν είναι σαφώς ορισμένα.

Πιθανά αίτια:

Τα προβλήματα εκκολπωμάτων είναι πολύ πιο συνηθισμένα στις βιομηχανοποιημένες χώρες γεγονός που οδηγεί μερικούς γιατρούς στο συμπέρασμα ότι η χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών στη διατροφή μπορεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα, όπως επίσης και η δυσκοιλιότητα έχει θεωρηθεί πιθανό αίτιο ανάπτυξης εκκολπωμάτων. Ο κίνδυνος της εκκολπωμάτωσης αυξάνεται με την ηλικία, ίσως επειδή το εξωτερικό μυϊκό τοίχωμα του παχέος εντέρου παχαίνει με τον καιρό στενεύοντας έτσι το εσωτερικό πέρασμα και αυξάνοντας την πίεση στο παχύ έντερο με αποτέλεσμα πολλές φορές να φαρδαίνει προς τα έξω και να δημιουργούνται θύλακες. Όταν παρουσιαστεί φλεγμονή μέσα ή γύρω από ένα ή περισσότερα εκκολπώματα, προκύπτει η εκκολπωματίτιδαΕπίσης, το κάπνισμα, η έλλειψη άσκησης, η μακροχρόνια τακτική χρήση ορισμένων φαρμάκων, όπως και γενετικοί λόγοι δηλώνουν ενισχύουν την εμφάνιση εκκολπωμάτων.

Συμπτώματα και επιπλοκές:

Τα βασικά συμπτώματα της εκκολπωματικής νόσου περιλαμβάνουν άλγος στην κοιλιά, δυσκοιλιότητα ή διάρροια ή και τα δύο και περιστασιακά αίμα στα κόπρανα. Εάν, δε, αυτό επιδεινωθεί και προκύψει φλεγμονή (εκκολπωματίτιδα) δύναται να αναπτυχθεί βλέννη ή αίμα στα κόπρανα ή αιμορραγία από το ορθό, να υπάρχει συνεχής ή και πιο έντονος κοιλιακός πόνος, υψηλή θερμοκρασία, διάρροια ή δυσκοιλιότητα.

Συμβουλές και τρόποι πρόληψης:

Προκειμένου να αποφύγουμε και να προλάβουμε τα εκκολπώματα και την εκκολπωματίτιδα καλό είναι να αποφεύγεται το κάπνισμα και να ενσωματώνονται στη διατροφή μας  περισσότερες φυτικές ίνες, όπως φρέσκα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως, που συμβάλλουν απορροφώντας νερό και αυξάνοντας τα μαλακά, ογκώδη απορρίμματα στο παχύ έντερο. Για αυτόν ακριβώς το λόγο πολύ σημαντική κρίνεται και η κατανάλωση πολλών υγρών ώστε να λειτουργήσει συνδυαστικά με τις φυτικές ίνες.

Πολύ σημαντική επιπλέον κρίνεται και η τακτική άσκηση που προάγει τη φυσιολογική λειτουργία και κινητικότητα του εντέρου και μειώνει την πίεση στο κόλον. 

Συνήθως, η αντιμετώπιση του προβλήματος γίνεται συντηρητικά με σωστή διατροφή και ή και με φάρμακα αναλγητικά ή σπασμολυτικά ή σε κάποιες περιπτώσεις και καθαρτικά ώστε να διευκολύνονται φαινόμενα δυσκοιλιότητας.

Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις εκκολπωματίτιδας μπορεί να χρειάζονται νοσηλεία ή και χειρουργική επέμβαση, ειδικά στις χρόνιες καταστάσεις και επιπλοκές από πολλαπλές υποτροπιάζουσες ενδεχομένως κρίσεις.

Φυσικά, προκειμένου να μην καταφύγουμε στην όχι και τόσο ΄καλή’ λύση των φαρμάκων ή ακόμη περισσότερο της ανάγκης χειρουργικής επέμβασης πολλά ωφέλιμα συστατικά έχουν μελετηθεί και αποδεδειγμένα πλέον δρουν προστατευτικά στον εντερικό βλεννογόνο.

Συστατικά που βοηθούν στον έλεγχο και την αντιμετώπιση του προβλήματος:

Χαρακτηριστικά, μπορούμε να αναφέρουμε θρεπτικά συστατικά όπως το βουτυρικό οξύ και τα προβιοτικά που αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα για την φυσιολογική και υγιή εντερική λειτουργία.

Το βουτυρικό οξύ, ανήκει σε μία ομάδα λιπαρών οξέων βραχέας αλύσου (SCFA) και στο ανθρώπινο σώμα  σχηματίζεται στο παχύ έντερο, ως αποτέλεσμα της ζύμωσης των διατροφικών ινών (μεταβιοτικό). Πρόσφατα δεδομένα φέρουν το συστατικό αυτό, ως ευεργετικό για την υγεία του εντέρου συμβάλλοντας στην προστασία και ακεραιότητα του εντερικού φραγμού.

Τα κυριότερα οφέλη του έγκεινται στην αντιφλεγμονώδη και ανοσορρυθμιστική ικανότητα, στη συμβολή του στην επούλωση των αλλοιώσεων, στην απορρόφηση νερού και ηλεκτρολυτών, στην καλύτερη προσκόλληση προβιοτικών στελεχών στον εντερικό βλεννογόνο και στη ρύθμιση του pH δημιουργώντας  δυσμενές περιβάλλον για την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων!

Φυσικά, ευρέως διαδεδομένα όσον αφορά προβλήματα και διαταραχές του εντέρου είναι και τα προβιοτικά! Πρόκειται για ζωντανούς φιλικούς μικροοργανισμούς που όταν χορηγηθούν σε επαρκείς ποσότητες έχουν οφέλη στην υγεία του οργανισμού. Τρόφιμα όπως το γιαούρτι και το κεφίρ, ή ορισμένα τυριά είναι γνωστά ως πηγή προβιοτικών.

Ωστόσο, συχνά χρειάζεται να σκεφτούμε τη χορήγηση κάποιου σκευάσματος προβιοτικών με πρεβιοτικά (όπως φρουκτοολιγοσακχαρίτες/FOS) καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι συμβάλλουν στην εξισορρόπηση της εντερικής μικροχλωρίδας  και στη ρύθμιση συμπτωμάτων όπως διάρροια, δυσκοιλιότητα, μετεωρισμός, τυμπανισμός.

Επομένως, θα λέγαμε πως ορθότερη προσέγγιση στο θέμα αποτελεί η ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος και με όσο δυνατόν ποικίλους τρόπους όπως αναφέραμε και σε διαφορετικά επίπεδα!

 

Κυριακή Ξενικού
Φαρμακοποιός/Χημικός ΜSc (Inorganic Biochemistry)

Βιβλιογραφία

  1. Krokowicz L, Stojcev Z, Kaczmarek BF, Kociemba W, Kaczmarek E, Walkowiak J, Krokowicz P, Drews M, Banasiewicz T. Microencapsulated sodium butyrate administered to patients with diverticulosis decreases incidence of diverticulitis--a prospective randomized study. Int J Colorectal Dis. 2014 Mar;29(3):387-93.
  2. Strate LL, Modi R, Cohen E, Spiegel BM. Diverticular disease as a chronic illness: evolving epidemiologic and clinical insights. Am J Gastroenterol. 2012 Oct;107(10):1486-93.
  3. Longo S, Altobelli E, Castellini C, Vernia F, Valvano M, Magistroni M, Mancusi A, Viscido A, Ashktorab H, Latella G. Non-steroidal anti-inflammatory drugs and acetylsalicylic acid increase the risk of complications of diverticular disease: a meta-analysis of case-control and cohort studies. Int J Colorectal Dis. 2022 Mar;37(3):521-529.
  4. Ford et al., Efficacy of prebiotics, probiotics, and synbiotics in irritable bowel syndrome and chronic idiopathic constipation: systematic review and meta-analysis, Am J Gastroenterol.
Προηγούμενο Άρθρο
Επόμενο Άρθρο
Σχόλια
Άφησε το σχόλιο σου
Το email σου δε θα δημοσιευτεί
espa-migato